İşverenin Haksız Feshi ve Buna Bağlanan Sonuçlar
İşçi ile işverenin haksız feshine bağlanan sonuçlar açısında farklılıklar bulunmaktadır. İşverenin fesih önellerine uymaması halinde yukarıda gösterilen ihbar önellerine uymak yahut ihbar önellerine göre hesap edilecek ihbar tazminatını ödemek zorundadır.
İş Kanununun 25. maddesinin son fıkrasında ise haksız yere sözleşmesi feshedilen bir işçi, yine aynı kanunun 18, 20 ve 21. maddeleri gereğince yargı yoluna başvurma hakkına sahip olmaktadır.
Bu maddeler uyarınca iş güvencesi kapsamına dahil olan ve sözleşmesi haksız ve geçersiz olarak feshedilen çalışan işe iade davası açma, ihbar tazminatı talep etme ve kıdem tazminatı talep etme haklarına sahip olmaktadır.
Buna göre iş sözleşmesini haksız bir şekilde fesih eden işveren aşağıdaki sonuçlarla karşılaşacaktır.
İhbar Tazminatı Davası Açılabilecektir.
Kıdem Tazminatı Davası Açılabilecektir.
İşe İade Davası ( Haksız ve Geçersiz Fesih halinde) Açılabilecektir.
Usulsüz Fesih Nedir?
Usulsüz fesihten bahsederken aslında ihbar sürelerine uyulmadan feshedilen iş sözleşmelerinden bahsediyor oluyoruz.
İhbar sürelerine uyulmadan feshedilen sözleşmeler usulüne uygun bir biçimde fesih edilmemiş sözleşmeler olarak karşımıza çıkmaktadır.
İhbar sürelerine uyulmadığında, ihbar sürelerine ait ücretler, yani ihbar tazminatı ödenmediğinde ve işçiye yeni iş arama izni kullanmasına izin verilmediğinde usulsüz fesih gerçekleşmiş olur.
Kötüniyetli Fesih Nedir?
Haksız fesih türleri arasında karşımıza çıkan bir diğer fesih türü de kötü niyetli fetihtir. Söz konusu kötü niyetli fesih olduğu zaman iş güvencesi kapsamı dışındaki işçilerden bahsetmiş oluyoruz.
İşveren iş güvencesi kapsamına dahil edilmeyen ve belirsiz süreli çalışan çalışanların sözleşmelerini sebep göstermek zorunda kalmadan feshetme olanağına sahiptir.
Öte yandan bu imkanın kötüye kullanımı da söz konusu olduğundan dolayı bu husus, kanun çerçevesinde sınırlandırılmıştır.
Buna göre hem işçi hem işveren sözleşmeyi feshetme haklarını kötü niyetli bir şekilde kullanamazlar. Bu husus Medeni Kanun’un 2. maddesinde açıkça dile getirilmiştir.
Geçersiz Fesih Nedir?
30 ve daha fazla çalışanı bulunan işyerinde işveren iş akitlerini fesihte geçerli nedenlere dayanma zorunluluğuna aykırı olarak yaptığı fesih geçersiz fesih olarak ifade edilmektedir.
4857 sayılı İş Kanunun 18. Maddesine göre “belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.“ denilmiştir.
İş Kanunun 19. Maddesine göre işveren fesih bildirimini yazılı olarak yapmak ve fesih sebebini açık ve kesin bir şekilde belirtmek zorundadır.